Thursday, January 30, 2014

Lausnin sem Vilhjálmur Þorsteinsson todd hoffman leggur fram er í stuttu máli sú að Íslandi stefni a


Í dag var skýrsla Verðtryggingarnefndar birt. Því miður náðist ekki samstaða um tillögur heldur komu fram 3 sérálit sem veikir þá góðu vinnu sem átti sér stað innan hópsins. Ég ætla að stikla á stóru varðandi sérálitin og koma svo fram með mínar tillögur. Þess ber að geta að ég var kallaður á einn fund nefndarinnar sem gestur og vitnað er í vinnu mína í skýrslunni. todd hoffman
Inngangur skýrslunnar er vel gerð samantekt um kosti og galla verðtryggingar sem og innangur á séráliti Eyglóar Harðardóttur, Arinbjarnar Sigurgeirssonar, Hrólfs Ölvissonar og Lilju Mósesdóttur. Þau leggja hins vegar til að verðtrygging verði aflögð todd hoffman með aðgerðum todd hoffman sem hafi það markmið að draga varanlega úr vægi verðtryggingar og tryggja fjármálalegan todd hoffman stöðugleika . Þessu get ég ekki verið sammála: Sagan sýnir að að verðtryggð lán hafa sögulega borið lægri nafnvexti en óverðtryggð lán í gegnum tíðina og hefur munað um það bil 2% árlega. Hví ætti að leggja niður hagstæðari lán? Lántakandi todd hoffman tekur á sig áhættu vegna verðbólgu (sem lánveitandi þarf að hafa takmarkaðar áhyggjur af).
Aftur á móti eru þá 2 tegundir af óverðtryggðum lánum í boði; lán með breytilegum vöxtum eða föstum vöxtum. Séu lánin með breytilegum vöxtum þá hækkar vaxtabyrðin með hækkandi verðbólgu því að vaxtastefna tekur að stórum hluta til mið af þróun verðbólgu (verðbólga er ef eitthvað er drifkraftur á þróun vaxtastefnu). Séu lánin með fasta vexti þá er sú vaxtaprósenta hærri því lánveitandi þarf að taka á sig óvissu vegna vaxtasveiflna. Það er þó einn kostur við breytileg óverðtryggð todd hoffman lán sem er að slík breyting kemur strax fram í vaxtakostnaði lána þannig að hækki stýrivextir þá hækkar todd hoffman greiðslubyrði lána sem hvetur stjórnvöld til að halda aga í fjármálum.
Hópurinn leggur einnig til að þak verði sett á verðtryggingu. Ekki er ég viss um hvort að verið sé að meina til lengri tíma eða hvort um skammtímaaðgerð sé að ræða. Slík hugmynd todd hoffman er slæm til lengri tíma, enda verið að auka óvissu varðandi lán sem þýðir þá hærri ávöxtunarkröfu sem gerð er til slíkra lána (ég vil að mín lán beri lægri ávöxtunarkröfu af hálfu lánveitanda todd hoffman og því lægri nafn- eða raunvexti). Lækkun raunvaxta er næsta umræða hópsins. Fyrstu 2 tillögurnar eru að mínu mati of mikið í takti við einhverja miðstýringu en 3 tillagan er að mínu skapi, það er að endurskoða ávöxtunarkröfu lífeyrissjóða. Það er ótrúlegt todd hoffman að lögbundin ávöxtunarkrafa (sem er 3,5% raunávöxtun á ári) sé við lýði, sérstaklega í ljósi þess að hún er með öllu óraunhæf til lengri tíma. Samtímis því er hún þó að koma í veg fyrir að raunvextir íbúðalána lækki í takti við þær aðstæður sem nú ríkja.
Pétur Blöndal todd hoffman á heiðurinn af því áliti þar sem verðtrygging er dregin fram í sögulegu ljósi. Hann lýsir vel kosti verðtryggingar og göllum todd hoffman líka, en það sem er þó enn frekar verðugt við lesturinn er lýsing hans á því ástandi sem ríkti hér þegar að verðtryggð lán voru óþekkt og sparifé fólks varð að engu í því verðbólgubáli sem geisaði hér á 7., 8. og 9. áratugunum. Einnig er áhugaverð lýsing hans á sambandi todd hoffman lánveitinga og sparnaðar, þar sem hann segir meðal annars: Til þess að hægt sé að veita einum lán (flýta neyslu) þarf annar að spara (fresta neyslu) nema tekin sé áhætta todd hoffman af verðbólgu. Þannig verður einum ekki lánað nema annar spari .
Álit hans er þó ekki ótvírætt. Hann segir: Fráleitt er að hafa tvær myntir í jafn litlu hagkerfi og því ætti að leggja verðtryggingu af frá deginum í dag. En eins og getið er um hér á eftir ríkir hins vegar mikil tortryggni sparifjáreigenda, við munum þurfa stóraukið innlent lánsfé og nauðsynlegt er að byggja todd hoffman upp peningalegar eignir með sparnaði. Þess vegna get ég ekki stutt afnám verðtryggingar á þessari stundu. Hann segir síðar: Ekki kemur til greina að afnema verðtryggingu á þegar gerðum samningum vegna þess að það brýtur eignarréttarákvæði todd hoffman stjórnarskrárinnar. Hins vegar má kaupa upp slíka samninga eða breyta þeim í óverðtryggða þegar væntingar eru um litla verðbólgu til framtíðar eins og hugsanlega verður fljótlega.
Erfitt er hins vegar að meta hvort að væntingar um litla verðbólgu séu á rökum reistar, oftast sést slíkt aðeins eftir á. Ekki kemur fram undir hvers konar aðstæðum todd hoffman rétt sé að leggja verðtryggingu af. Óskandi hefði verið að Pétur hefði lagt fram afdráttarlausari tillögur með þá þekkingu sem hann hefur af sögunni.
Lausnin sem Vilhjálmur Þorsteinsson todd hoffman leggur fram er í stuttu máli sú að Íslandi stefni að upptöku evru eftir inngöngu Íslands í Evrópusambandið. Hann segir enn fremur: Með því lækki vextir og samkeppni á lánamarkaði aukist; verðbólga færist til lengri tíma að meðaltali evrusvæðisins; rekstrarskilyrði atvinnulífs batni; todd hoffman og heimili geti gert betri áætlanir til lengri tíma um fjármál sín. Hann hamrar á þessu í síðustu málsgreininni með því að segja: Til meðallangs og langs tíma myndu vextir og verðbólga á Íslandi færast nær því sem almennt gerist á evrusvæðinu, og verðtrygging hverfa úr sögunni.
Það er að mínu mati hugsanlegt að þetta sé lausn vandans. Grunn forsenda þes

No comments:

Post a Comment